Hàng trăm héc-ta đất canh tác bị xói lở, bồi lấp

Sau trận lũ lớn, có hàng trăm héc-ta đất canh tác của người dân các xã của TP Đà Nẵng nằm ven hệ thống sông Vu Gia - Thu Bồn bị xói lở nghiêm trọng, nhiều diện tích đất canh tác bị cát bồi lấp không thể canh tác. Về thực tế tại 2 thôn Liên Thuận và Đại Phú (xã Đại Lộc), phóng viên Chuyên đề Công an TP Đà Nẵng nhận thấy, nhiều diện tích đất canh tác của người dân bị dòng sông "nuốt chửng", xói lở tạo thành hố sâu. Hàng chục héc-ta đất canh tác bị cát bồi lấp, có nơi cao gần 2m khiến người dân không thể cải tạo để tiếp tục sản xuất vụ Đông Xuân này.

Đứng thẫn thờ nhìn về phía mảnh vườn bị dòng sông "nuốt chửng", ông Phan Phú Thọ (55 tuổi, trú thôn Liên Thuận) cho biết, trận lũ vừa rồi quá lớn, nước chảy xiết làm xói lở vào hơn 100m đất canh tác của người dân ven sông. Mảnh vườn 3 sào đất canh tác, trại chăn nuôi của ông Thọ đã nằm dưới lòng sông Vu Gia. "Vụ này tôi trồng 2 sào mướp, 1 sào chuối, đầu tư giàn leo, phân, giống hơn 20 triệu đồng. Tôi chỉ mới thu hoạch được 2 triệu đồng mướp, còn chuối mới bắt đầu trổ buồng. Trận lũ lớn vừa qua, làm xói lở cuốn trôi toàn bộ đất, cây trồng, 1 trại rơm, 1 chuồng bò, tổng thiệt hại hơn 70 triệu đồng"- ông Thọ rầu rĩ cho hay. Cùng tâm trạng, ông Phan Văn Phố (59 tuổi, trú xã Đại Phú) ngồi thẫn thờ nhìn 1,5 mẫu đất canh tác bắp, đu đủ, các loại rau, quả bị cát bồi lấp hơn 1m chết hoàn toàn. "Vụ này gia đình tôi đầu tư hơn 20 triệu đồng giống, phân bón, giàn leo. Cây trồng sắp thu hoạch thì gặp trận lũ nên gia đình tôi trắng tay. Bây giờ, cát bồi lấp sâu như vậy không thể tiếp tục canh tác được"- ông Phố thở dài nói.

Theo thống kê của UBND xã Đại Lộc, trận lũ lớn vừa qua có gần 145ha đất canh tác tại 4 thôn: Liên Thuận, Đại Phú, Hòa Mỹ và Phiến Ái 2 nằm ven sông Vu Gia bị xói lở, bồi lấp hiện vẫn chưa thể canh tác trở lại, trong đó có khoảng 45ha bị bồi lấp hơn 1m. Tại xã Hà Nha, có khoảng 5km đất canh tác dọc bờ sông Vu Gia bị xói lở ăn sâu vào hàng trăm mét, có khoảng 100ha đất sản xuất, cây trồng của người dân thôn Hòa Hữu Đông bị cuốn trôi. Trên cánh đồng 2 thôn Hòa Hữu Tây và Phước Lâm rộng hàng chục héc-ta, người dân canh tác các loại cây trồng bị cát vùi lấp hư hỏng không thu hoạch được, mất trắng... Người dân mong muốn chính quyền địa phương có chính sách hỗ trợ để vượt qua lúc khó khăn này, đồng thời sớm cải tạo phần cát bồi lấp để sản xuất, ổn định cuộc sống.

Khẩn trương phục hồi đất sản xuất

Trước thực trạng đó, UBND TP Đà Nẵng vừa chỉ đạo các đơn vị liên quan triển khai thực hiện các nhiệm vụ xử lý đất, cát bồi lấp, phục hồi sản xuất nông nghiệp bị ảnh hưởng do thiên tai. Cụ thể, UBND thành phố yêu cầu UBND các xã, phường khẩn trương huy động nhân dân thực hiện nạo vét, tu sửa, chỉnh trang đồng ruộng đối với diện tích bị sạt lở, bồi lấp nhẹ để tổ chức sản xuất vụ Đông Xuân 2025-2026. Đối với diện tích bị sạt lở, bồi lấp lớn, giao UBND cấp xã lập phương án cải tạo, thẩm định, phê duyệt để triển khai thực hiện; nguồn kinh phí từ nguồn ngân sách thành phố hỗ trợ cho các địa phương khắc phục thiệt hại sau thiên tai. UBND các xã, phường có trách nhiệm tổ chức quản lý lượng cát, đất dư thừa trong quá trình cải tạo đồng ruộng để phục vụ cho các công trình, dự án đầu tư công trên địa bàn xã, phường và thành phố; tuyệt đối không được tổ chức mua bán khối lượng đất, cát dư thừa này hoặc vận chuyển ra ngoài địa phương.

UBND thành phố cũng giao cho Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng, công nghiệp và hạ tầng kỹ thuật Đà Nẵng chủ động làm việc với các địa phương để nhận bàn giao khối lượng cát, đất dư thừa trong quá trình cải tạo đồng ruộng để phục vụ cho các công trình, dự án đầu tư công trên địa bàn thành phố.

Ban Quản lý dự án đầu tư trực thuộc thành phố có nhiệm vụ chủ động phối hợp Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng, công nghiệp và hạ tầng kỹ thuật Đà Nẵng, UBND các xã, phường có khối lượng cát dư thừa do bồi lấp để tiếp nhận khối lượng đất cát theo nhu cầu đơn vị để đảm bảo tiến độ thi công giải ngân các công trình.

Sở Tài chính được giao nhiệm vụ kiểm tra, rà soát bổ sung kinh phí hỗ trợ cho các địa phương để kịp thời tổ chức thực hiện đảm bảo; đồng thời bổ sung kinh phí cho Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng, công nghiệp và hạ tầng kỹ thuật để tổ chức khai thác vận chuyển toàn bộ khối lượng cát dư thừa trên để phục vụ các dự án đầu tư công thành phố…

Ngày 5-12, trao đổi với phóng viên, lãnh đạo UBND các xã có diện tích cát canh tác bị bồi lấp lớn cho biết, thực hiện theo chỉ đạo của UBND thành phố, các địa phương đã hoàn tất phương án cải tạo cát trình UBND thành phố xin kinh phí thực hiện, sớm hoàn thành để người dân canh tác vụ Đông Xuân này. Trường hợp một số khu vực bị sạt lở sâu, cát bồi lấp cao không cải tạo kịp, địa phương sẽ bố trí đất 5% để người dân mượn canh tác. Lượng cát được thu gom sẽ được các Ban Quản lý dự án sử dụng, phục vụ xây dựng các dự án trên địa bàn thành phố.

Lê Vương